सादडे घाट-हरिश्चंद्रगड-खिरेश्वर चढाई उतराई

                  सादडे घाट ..नळीची वाट टप्पा

दिवस १:२४ जून २०१७
तसं हरिश्चंद्रगडावर २००२ पासून बऱ्याच वाऱ्या झालेल्या आहेत.खिरेश्वर,पाचनई,नळीची वाट,राजमार्ग(जुन्नर दरवाजा) या वाटा प्रत्येक ऋतूमध्ये पायाखालून गेलेल्या होत्या.निसर्गाच्या कृपेने यावेळी पहिल्यांदाच सादडे घाटाने हरिश्चंद्रगडावर जायला मिळणार होत.साधारण मध्यरात्री मुसळधार पावसाचा रपरप आवाज ऐकत कमळूच्या सुंदर अशा शेणाने सारवलेल्या घरात मी,इंद्रा,कमळू अन योगिता बाकीच्या मंडळींची वाट पाहत होतो.

                                टुमदार केळेवाडी 

तर झालं असं वाइल्ड ट्रेक ऍडव्हेंचर या आमच्या गिर्यारोहण संस्थेचा नळीच्या वाटेने हरिश्चंद्रगड हा ट्रेक आयोजित होता.कालपासूनच या भागात मुसळधार पावसाने हजेरी लावल्यामुळे नद्या नाले ओढे तुडुंब भरून वाहत होते.आम्ही २-३ जण पहिलेच पायथ्याच्या वालीवरे गावात पोहोचून स्थितीचा आढावा घेता नळीच्या वाटेने जाणे नदीच्या प्रवाहामुळे शक्य नव्हते.बाकीचे मंडळ रात्री २ ला पोहोचले.ग्रुप लीडर प्रसाद अन कमळू यांनी चर्चा करून नळीच्या वाटेसारखीच सरस पण रॉकपॅच नसलेली सादडे घाटाची निवड केली.सर्वांनी ऐसपैस अशा सुंदर घरात पथाऱ्या पसरून पाठ टेकवल्या.वेळ पहाटे:२

दिवस २:२५ जून २०१७
ठरल्याप्रमाणे ५ ला सर्व मंडळींना वेकअप कॉल देण्यात आला.कालपासून कोसळत असलेला पाऊस अजूनही थांबला नव्हता.पोहे अन चहाचा भरगच्च नाश्ता पोटात ढकलला.ट्रेक मोठा असल्याने सर्वाना ठेपले वाटप करण्यात आले.प्रसादने महत्त्वाच्या सुचना देऊन इंट्रोडकशन राऊंड झाला अन आमची पाऊले केळेवाडी या साधले घाटाच्या पायथ्याला असलेल्या निसर्गरम्य गावाकडे वळाली.
१५ मिनिटांत छोटंस टुमदार केळेवाडी पार करून मोकळ्या पठारावर पोहोचताच हिरवा शालु नेसलेल्या सह्याद्रीच्या उत्तुंग शिखरांचे थरारक दर्शन होते.शुभ्र फेसाळणारे उत्तुंग धबधबे सह्यशिखरांचे सौंदर्य अजून खुलवत होते.उत्तरेला नाफ्ता डोंगराचा सुळका उंच ढगांना टक्कर देत हरिश्चंद्राच्या पहारेकऱ्याची भुमिका साकारतोय असा भास होतो.पूर्वेला अजस्त्र हरिश्चंद्रगडाच्या वायव्येकडची कातळभिंत लक्ष वेधून घेते.वेळ सकाळी:७.१५

           केळेवाडी ..ग्रुप फोटो ..मागे अजस्त्र पर्वतरांगा

            हिरवागार परिसर अन नयनरम्य दृश्य 

               सादडे घाटाकडे वाटचाल 

ग्रुप फोटो काढून पठारावरून पूर्वेला जाणाऱ्या पायवाटेने निघालो.वाट मळलेली असुन ओढयाच्या डावीकडून पदरात डावी उजवी घेत राहते.साधारण १५ मिनिटे मवाळ चालीनंतर बराच वेळ ढगांमध्ये लपलेली सादडे घाटाची खिंड नजरेस पडते अन क्षणभर ही नळीची वाट तर नाहीना असा संभ्रम होऊ शकतो.तस बघितलं तर साधले घाटातील शेवटचे १५ मिनिटे आपण नळीच्या वाटेत असल्याची जाणीव करून देतात असो.बरेचशे धबधबे अन सभोवताली बरेच उंच कातळकडे अशा मोहिनी घालणाऱ्या टप्प्यात थोडा वेळ घालवुन मंडळानी आगेकूच चालू केली.साधारण अर्धा तासाची जंगलटप्प्यातल्या चढाईनंतर खळाळता ओढा ओलांडून वाट उजवीकडे वळते.सादडे घाटाच्या खिंडीकडुन येणाऱ्या डावीकडच्या डोंगरधारेवरून तीव्र चढाई टप्प्याने साधारण तासाभरात साधले घाटाच्या नळीमध्ये प्रवेश केला.ठेपला विश्रांती घेऊन मंडळ पुन्हा चढाईला तयार. वेळ सकाळी:१०.१५

                            फेसाळणारे धबधबे 

                              सादडे घाट..नळीची वाट टप्पा

          सादडे घाट माथ्यावरून दिसणार सुंदर दृश्य 

सादडे घाटातला माथ्याकडचा हा टप्पा तंतोतंत हरिश्चंद्रगडाच्या नळीच्या वाटेसारखा आहे.दोन्ही बाजुला काळेकभिन्न कातळकडे अन मधुन अप्रतिम पाण्याची वाट.मागे वळुन पाहता खोल दूरवर केळेवाडीतील टुमदार कौलारू घर अन हिरवागार शेतीचा नयनरम्य देखावा दिसतो.१५ मिनीटांत खळखळणाऱ्या पाण्यामधून वाट काढत माथा गाठला.(हा टप्पा पार करताना काळजी गरजेची आहे कारण बरेचसे निखळले दगड कधीही पायाखालून निघुन खाली असलेल्या डोंगरयात्रींवर पडू शकतात).
जंगलटप्प्यातून वाट पूर्वेकडे उताराला लागते अन १० मिनिटात भव्य अशा पठारावर पोहोचलो.पूर्वेकडे बैलघाटाची खिंड दिसते.साधारण उत्तरेला त्रिकोणी कलाडगड लक्षवेधी आहे.(२ तास)डावीकडे पाचनई-पेठेची वाडी गाडीरस्ता हाकेच्या अंतरावर आहे.

           सादडे घाट माथ्यावर..विस्तृत पठार,मागे कलाडगड

     पठारावरून दक्षिणेकडे नळीच्या वाटेची खिंड 

आम्हाला आता नळीच्या वाटेने कोकणकडा गाठायचा असल्याने मोर्चा दक्षिणेकडे जाणाऱ्या वाटेकडे वळवला.१० मिनिटे सपाटीवर झपाझप चालल्यावर वाट चढाईला लागते.२० मिनिटांच्या जंगलातल्या चढाईनंतर नळीच्या वाटेला लागलो अन समोर दिसणाऱ्या रौद्र देखाव्याने सर्वांचीच वाहवा मिळवली.डावीकडे तीव्र चढाईने सोप्या श्रेणीच्या कातळटप्प्याखाली पोहोचलो.पावसाळ्यात खबरदारी म्हणुन इथे रोप वापरावा.रोपच्या साहाय्याने सर्वानी सुरक्षितपणे हा टप्पा पार करत पठार गाठले.इथून समोर दिसणाऱ्या खिंडीकडे मोर्चा वळवला.२० मिनिटात छोटासा कातळटप्पा पार करत कोकणकडा माथा गाठला.(इथेही पावसाळ्यात खबरदारी म्हणुन रोपचा उपयोग करावा) वेळ दुपारी:१२

           सोपा कातळटप्पा,मागे नाफ्ता डोंगर 

        कोकणकड्यावरून दिसणारं विहंगम दृश्य 

हरिश्चंद्रगडाचा कोकणकडा म्हणजे निसर्गाचा अविष्कार.साधले घाटाने कोकणकडा गाठण्याचा फायदा म्हणजे पुर्णपणे कोकणकडा अनुभवता येतो.सह्यकड्यावरून खोलवर वालीवरे गाव ढगांच्या गर्दीतुन अधुनमधुन दर्शन देत होते.नवख्या मंडळींना तिथून आलो याचाच जास्त अप्रूप.काही क्षण कोकणकड्यावर व्यतीत करून तडक हरिश्चंद्रेश्वराकडे निघालो.२० मिनिटांत दर्शन घेऊन गणेश गुहा गाठली.भास्कर अन सावळेराम या प्रेमळ कुटुंबाकडे दुपारचे जेवण करून तृप्तीचा ढेकर दिला.कमळू,सावळेराम यांना निरोप देत नेहमीची खिरेश्वरकडे जाणारी वाट धरली. वेळ दुपारी:२.३०

    हरिश्चंद्रेश्वर मंदिर (हरिश्चंद्रगड) .. हे प्राचीन मंदिर ३९०० फुटावर बांधलेले आहे

               हरिश्चंद्रगडाचा बालेकिल्ला

तासाभरात टोलार खिंडीच्या माथ्यावर आलो.उतरताना एका ठिकाणी लोखंडी रेलिंग तुटलेले आढळले.नवख्यासाठी इथं रोप लावलेलं बरं.सोपा कातळटप्पा पार करून टोलार खिंड गाठली.व्याघ्रशिल्प पाहुन उजवीकडे खिरेश्वरला जाणारी वाट धरली.(डावीकडची वाट लव्हाळे गावात जाते १ तास).धोपट मार्गाने पाऊण तासात खिरेश्वर गाठले.वेळ संध्याकाळी:५.१५

     टोलार खिंड माथ्यावरून लव्हाळे गाव (जि.अहमदनगर)

गरम गरम जेवण करुन गाडीत स्थानबद्ध झालो.परतीच्या प्रवास सुरु केला अन आमच्याबरोबर कालपासून धोधो कोसळणाऱ्या पावसानेही विश्रांती घ्यायला सुरुवात केली होती.

महत्वाच्या नोंदी :

सुरवात : केळेवाडी शेवट:खिरेश्वर
मार्ग :केळेवाडी-सादडे घाट-कोकणकडा-गणेश गुहा-टोलार खिंड-खिरेश्वर 
एकूण चढाई उतराई :१५७० मीटर्स
श्रेणी :मध्यम

चढाई उतराईतील टप्पे:
वालीवरे:१७५ मीटर्स--केळेवाडी:१८० मीटर्स--सादडे घाट माथा:८२३ मीटर्स--कोकणकडा:११४४ मीटर्स--गणेश गुहा:११६४ मीटर्स--टोलार खिंड:९४६ मीटर्स--खिरेश्वर:६२९ मीटर्स (सर्वोच्च पॉईंट:१२१७ मीटर्स)
एकूण डोंगरयात्रा:१६.६ किमी

                                                             या ट्रेकचा नकाशा 

या ट्रेकचा विडिओ पाहण्यासाठी खालील लिंक क्लिक करा 

नोट:आजकाल बरेच ट्रेकर मंडळी जीपीएस वापरतात .वरील दिलेली माहिती ही सह्याद्रीत ट्रेक करणाऱ्या अनुभवी ट्रेकर्स ना उपयोगी पडू शकते म्हणून देत आहे. 

प्रसन्न वाघ 
वाइल्ड ट्रेक ऍडव्हेंचर